Bu yazı Anne-Laure Le Cunff‘ın NessLabs üzerinden yayınladığı ”How to choose the right note-taking app” isimli yazının çevirisidir.

Not alma uygulamaları marketinin 2026 yılına kadar 1.35 milyar dolara ulaşması bekleniyor. İşin iyi tarafı; herkes için bir not uygulaması var. O kadar da iyi olmayan tarafı ise; her hafta yeni bir not uygulamasının ortaya çıkması, hangisinin bizim için en iyi olduğuna karar vermemizi zorlaştırıyor.

Marketteki en iyi not uygulamalarının artılarını ve eksilerini incelemeye dalmadan önce hatırlatmakta fayda var, onunla ne yaptığın aracı tanımlar. Herkese uyacak mükemmel bir not uygulaması yok, ve hiç bir not uygulaması sizin yerinize işinizi yapmayacak.

Dahası, bir not uygulaması seçmenin siyah-beyaz bir seçim süreci olmasının gerekmemesi. Muhtemelen kullanım alışkanlığınız birkaç uygulamanın kesişim noktasında, ve hedeflerinize ulaşmak için iki ya da daha fazlasını birlikte kullanmaya ihtiyacınız olabilir.

Son olarak, not uygulamaları arasında çok sık değişim yapmamaya çalışın. Yeni oyuncak sendromu gerçek bir sorun. Daima ”en son çıkanını ve en iyisini” kullanma arzusu, zamanınızın çoğunu boşa harcayacak. Ne kadar not alma uygulamanıza yatırım yaparsanız, ondan o kadar çok değer elde edersiniz. Bu sebeple, hangi uygulamayı seçerseniz seçin, yeni bir şey denemeden önce ona bir süre bağlı kalın.

Büyük ihtimalle not alma uygulamalarını özellikleri açısından karşılaştıran, hangilerinin hangi özellikleri sunduğunu gösteren tabloları içeren birkaç makale okumuşsunuzdur. Bu kılavuzda, biraz farklı bir yaklaşım izleyelim çünkü özellikler diğer etkenler göz ardı edildiğinde bir anlam ifade etmezler. Biz en iyisi, kendi not alma stilimize göre belirli not alma uygulamalarının faydalarına bakalım.

Buz ve Ateşin Şarkısı’nın yazarı G.R.R. Martin (ilk kitabı Taht Oyunları ile daha iyi bilinir) şöyle demiştir;

İki tip yazar olduğunu düşünüyorum, mimarlar ve bahçıvanlar. Mimarlar, bir ev inşa eden bir mimar gibi, her şeyi önceden planlarlar. Evde kaç oda olacağını, ne tür bir çatıya sahip olacağını, kabloların nerelerden geçeceğini, nasıl bir tesisat sistemi kuracaklarını biliyorlar. İlk tahtayı çivilemeden önce bile her şeyi planlayıp, tasarladılar. Bahçıvanlar bir çukur kazar, bir tohum eker ve onu sularlar. Az çok ne tohumu ektiklerini biliyorlar, bir fantezi tohumu mu ya da bir gizem tohumu mu her ne ise ama bitki ortaya çıkıp, onu suladıkça, kaç dalı olacağını bilemezler, bitki büyüdükçe keşfederler. Ve ben bir mimardan çok bir bahçıvanım.

Benzer şekilde, üç not alma stili vardır;

  • Mimar. Planlamadan, süreçleri tasarlamaktan, sistemler inşa etmekten keyif alırlar ve fikirlerini kolayca yapılandırmaya yarayan bir not alma uygulamasına ihtiyaç duyarlar.
  • Bahçıvan. Keşfetmekten, çeşitli düşünceleri birbirine bağlamaktan keyif alırlar, ve fikirlerini büyütüp geliştirmelerine izin verecek bir not alma uygulamasına ihtiyaç duyarlar.
  • Kütüphaneci. Biriktirmekten, bir araştırma kataloğu oluşturmaktan zevk alırlar ve fikirlerine kolayca yeniden ulaşmalarını sağlayacak bir not alma uygulamasına ihtiyaçları vardır.

Yeniden söylemek gerekirse, muhtemelen tek bir kategoriye girmiyorsunuz, ve farklı projeler fikirlerinizi hayata geçirmek, geliştirmek, fikirlerinize kolayca yeniden ulaşmak için farklı yaklaşımlar gerektirecektir. Yine de, bu metafor hangi not alma uygulamasının büyük ihtimalle kendi düşünme stilinizle en iyi şekilde çalışacağına karar vermede son derece yararlı olacak.

Kategoriler

Söylemedi Demeyin: Markette hepsini bu kılavuzda listeleyemeyeceğimiz kadar çok not uygulaması var. Bununla birlikte, aşağıda listelenen 16 alternatif, kendinize göre doğru çözümü bulmak için yeterli olacaktır.

Mimarlar İçin Not Alma Uygulamaları

Bütün yapılar bir sığınaktır, iyi mimari ise o mekandaki insanları kucaklayan, yücelten veya canlandıran mekan tasarımlarını içerir, demiştir Amerikalı Mimar Philip Johnson

Mimari not alma uygulamaları, sayfalara ve kategorilere dayalı hiyerarşik bir yapıya dayanırlar. Bu sebeple, bir fikrin kendi kategorisini, kendi sayfasını ya da kendi içerik bloğunu hak edip etmediğine karar vermek için biraz planlama gerektirirler.

Ancak bu karar verme ve tasarım sürecini bir kez atlattın mı, şablonlarını farklı iş akışları için yeniden kullanmaya devam edebilirsin, bu da verimlilik için harika olur.

  • Notion. Büyük ihtimalle mimarlar için en popüler seçenek, kullanıcıların sayfaları son derece ayrıntılı araçlara dönüştürmesine izin veren bir not alma uygulamasıdır. Tablolar ve geçiş özellikleri sayesinde bir takvim yaratabilir, kanban panosu üretebilir, bir spreadsheet ile görevlerini takip edebilir hatta daha fazlasını yapabilirsin. Khe Hy’nin dediği gibi: ”Notion dev bir lego seti gibidir – çeşitli bileşenleri bir araya getirerek basit bir ağaç evi ya da Eyfel Kulesi oluşturabilirsiniz.”
  • Coda. Bir belge mi? Bir spreadsheet mi? Coda iş akışınızın her yönünü yönetebilmeniz için belgeleri programlamanıza imkan verir. Şablonlar ve bloklar üzerine yapılan kurulum, yalnızca not almanıza değil, aynı zamanda notlarınızdan en iyi şekilde faydalanabilmeniz için diğer uygulamalardan veri çekmenize olanak tanır.
  • Tettra. Bilgi birikiminizi kategoriler, tablolar ve şablonlarla merkezileştirmenizi ve düzenlemenizi hedefler. Ayrıca diğer uygulamalar sayesinde bazı not alma yöntemlerinizi otomatikleştirebilirsiniz.

Bu not alma uygulamalarının öğrenme eğrilerinin meşakatli olabileceğini aklınızda bulundurun. Amacınız sadece not almaksa, bir fikre yeniden ulaşmanız gerektiğinde dönüp bakabileceğiniz bir kütüphane oluşturmak istiyorsanız, burada saydığımız bütün özelliklere ihtiyacınız olmayabilir.

Bahçıvanlar İçin Not Alma Uygulamaları

Birkaç temel özellik, bahçıvanlar için bu uygulamaları daha yapılandırılmış olanlardan farklı kılar. Şablonlara öncelik veren bir yaklaşıma sahip olmak yerine, bir video oyunundaki gibi eş zamanlı olarak keşfetmeye ve harita oluşturmaya daha çok benzerler.

Doğrusal olmayan bu uygulamalar, yalnızca bir notun nereye bağlandığını değil, ona hangi notların bağlandığını da görmenizi sağlayan çift yönlü bağlantı sunar. Bazıları hem açık hem de kapalı bağlantılara erişmenize izin verir, bu sayede sizin yaratmadığınız fikirler arasındaki bağlantıları keşfedebilirsiniz. Hatta bazılarının görsel bir bilgi birikimi grafiği vardır, böylece fikirlerinizi tam anlamıyla bir harita üstünde keşfedebilirsiniz.

  • Roam Research. Büyük ölçüde doğrusal olmayan not alma uygulamalarının yeniden dirilmesinden sorumludur. Roam, web tabanlı (şimdilik) çift yönlü bağlantı, paragraf düzeyinde bağ, uzaktan dahil etme ve bilgi birikimi grafiği özelliklerine sahip doğrusal olmayan bir not alma uygulamasıdır. Herkes kullanıcı arayüzünün hayranı değil, ancak Roam’ı istediğiniz gibi görünmesi için kişiselleştirebildiğinizden bu önemli de değil. Roam hakkındaki yeni başlayanlar için olan kılavuzumu okuyarak hızlı bir başlangıç yapabilirsiniz. İleri düzey kullanıcılar, kısayollar oluşturabilir, fikirleriniz için kendi algoritmanızı yaratabilir, ve tarayıcı eklentileri ile uygulamanın yapabileceklerini genişletebilirsiniz. Roam hakkındaki bütün yazılarım burada.
  • Obsidian. Notlarınızı bilgisayarınızda çevrimdışı olarak tutmayı tercih ederseniz, Obsidian Markdown tabanlı düz metin dosyalarından oluşan yerel bir klasör üzerinde çalışır. Ayrıca çift yönlü bağlantılar ve bilgi birikimi grafiği içerir. Sabitlenebilen bölmeleri kullanmak, bir bakışta birçok not üzerinde çalışmanızı kolaylaştırır. Ayrıca daha fazla özelliğe ihtiyacınız varsa, Obsidian’ın sayfa önizleme, özelleştirilmiş CSS, ve hatta bir ses kaydedici dahil olmak üzere birçok eklentiyle yapabildikleri genişletilebilir.
  • TiddlyWiki. 2004 yılında yayınlanmış, doğrusal olmayan not alma uygulamalarının atasıdır! Ücretsiz, açık kaynak kodlu ve kendi kendini barındırabilen yapıdadır. TiddlyWiki’yi bu kadar güçlü yapan kısmı meta programlamadır: yeni bir not Tiddly Wiki’nin işleyişini değiştirebilir. Bu pratik olarak, TiddyWiki’nin istediğinizi yapabileceği anlamına gelir. Unutulmamalı ki, büyük güç büyük sorumluluk getirir, ve en gelişmiş özelliklerden bazıları teknik bilgi gerektirir. TiddlyWiki’ye adım atmak için kılavuzuma bakabilirsiniz.
  • RemNote. MIT’de oluşturulmuş, son derece esnek yapısı ile öğrenciler için mükemmeldir. Yalnızca çift yönlü bağlantılar ve blok tabanlı bir düzenleyici sunmakla kalmaz, notlarınızdan kolayca bilgi kartları oluşturmanıza da izin verir. Eğer aralıklı-tekrar iş akışınızın temel bir parçasıysa, RemNote dikkate alınması gereken harika bir not alma uygulamasıdır.
  • Milanote. Önceki seçenelerden biraz farklı olarak, Milanote görsel yöne ağırlık verecek bahçıvanlar için harika bir seçenek. Notlarınız arasında manual olarak bağlantılar yaratmanıza, görsel fikir ya da konsept haritaları tasarlamanıza ve sezgisel sürükle-bırak yöntemiyle notlarınızı organize etmenize olanak tanır.

Hem Dynalist hem de Workflowy, bu yıl çift yönlü bağlantı özelliğini entegre edeceklerini duyurdu. Bu olduğunda bahçıvanlar için de iyi birer seçenek olabilirler. Bahçıvanlar için açık kaynak seçeneklere göz atmak istiyorsanız, alternatifler listem burada.

Kütüphaneciler için Not Alma Uygulamaları

Not alma uygulamaları, değer verdiğiniz bilgileri depolamak ve yeniden ulaşabilmekten daha fazlası olmak zorunda değiller. Amerikalı yazar Sidney Sheldon’ın sözleriyle: ”Kütüphaneler, hayal gücünü besleyen enerjiyi depolarlar.”

Web sayfası kırpma, zengin biçimlendirme, dosya ekleme, etiketleme, ve notlarınızı filtreleme özellikleri olsa da ister kitap notları, ister toplantı notları veya bir tarifi saklamak isteyin, bütün ihtiyacınız notlarınızı hızlıca kaydetmek ve bunlara erişmektir. Bu uygulamalar tam da bunları yapmanıza izin verir.

  • Evernote. 2004 yılında (TiddlyWiki ile aynı yıl) piyasaya sürülen Evernote, içerikleri saklamak ve notlarınızı aramak için ihtiyacınız olan bütün özelliklere sahiptir. Yazılı ve ses notları, ekran görüntülerini ve PDF gibi diğer dosyaları kaydetmenize olanak tanır. İçeriğinize daha kolay yeniden ulaşmak için bağlantı verebilir, etiketleyebilirsiniz ve notlarını daha iyi organize etmek için klasörler oluşturabilirsiniz. Cihazlar arasında sorunsuz bir şekilde senkronize olur, bu sayede ne zaman ihtiyaç duyarsanız duyun not alabilirsiniz.
  • Bear. Cihazlarınız Apple ekosisteminin bir parçası ise iPhone, iPad ve Mac için güzel bir not alma uygulamasıdır. Karanlık mod, gösterişli temalar ve zengin önizleme seçenekleri ile size mümkün olan en keyifli not alma deneyimini sunmayı amaçlamaktadır. Odaklanma modu sayesinde Bear, uzun makaleler yazmak için de harika bir seçenek. Kolayca yeniden erişmek için notlarınızı klasörler içinde organize edebilir, bağlayabilir ve etiketleyebilirsiniz.
  • OneNote. Microsof tarafından sunulan OneNote, ister yazarak ister çizerek not almanın harika bir yoludur. Notlarınızı kırpma, etiketleme ve notlarınızı vurgulamak gibi alışılmış özelliklerin yanında ”mürekkep” özelliği sayesinde açıklamaları ister kalemle ister parmağınızla çizin.

Elbette not almak, organize etmek, onlara yeniden ulaşmak için Dropbox Paper ve Google Docs‘u da kullanabilirsiniz, ancak not almak için özel olarak tasarlanmış bir uygulamaya yatırım yapmak daha iyi olabilir.

Hızlıca Not Almak İsteyenler için

Herkes düşüncelerini yazmak, organize etmek ve yeniden ulaşmak için not alma uygulamalarına büyük yatırımlar yapmaz. Eğer sadece aha! anları ya da hızlıca yapılacaklar listesi hazırlamak için bir uygulama arıyorsanız hızlı not alma uygulamalarını kullanabilirsiniz. Hatta, birçok insan tam donanımlı bir not alma uygulamasına ek olarak hızlıca not alabilecekleri uygulamaları da kullanıyorlar.

  • Apple Notlar. Eğer iPhone, iPad ya da Mac kullanıcısı isen Apple Notlar, hızlıca düşüncelerini not almak veya görselleri, web bağlantılarını, ve taranmış dökümanları kaydetmek için mükemmeldir.
  • Google Keep. Android kullanıcıları için Google Keep hemen hemen aynı şeyleri yapar, bunlara resim çizme, taslak oluşturma ve görsel kaydetme dahil.
  • Simplenote. Her cihazda çalışıp, tam da ismindeki şeyi yapmak için kullanılır: not almak. Sarsıcı özelliği Markdown tabanlı not alma yeteneğidir, bu sayede notlarınızı herhangi bir Markdown tabanlı yazma uygulamasına kolayca aktarabilirsiniz.
  • Zoho Notebook. Ses dosyalarını, kontrol listelerini, dosyaları, çizimleri ve daha fazlası da dahil olmak üzere notlarınızı hızlı bir şekilde kaydedip, organize etmenize imkan sağlayan mobil odaklı farklı platformlar arası kullanabileceğiniz bir uygulamadır. Uygulama, her not defteri için özel çizimler gibi hoş özellikler içeriyor.

Bu uygulamalardaki zorluk, birçok insan bir hafıza sarayı inşa etmek isterken günün sonunda kendilerini bir hafıza arka bahçesi inşa etmiş olarak bulmaları. Amacınız hemen kullanmak için bazı düşünceleri bir kenara depolamak ise, bu bir sorun değil ancak bir koleksiyoncudan yaratıcıya dönüşmek istiyorsanız -ister mimar, ister bahçıvan, ister kütüphaneci olun- önceki kategorilerden not alma uygulamalarını dikkate almak faydalı olabilir.

Doğru Uygulama Seçimi

Not alma uygulamanızı seçmenin iki yolu var: not alma stilinize göre veya kullanma amacınıza göre seçim yapabilirsiniz. Çeşitli not alma stillerini ve bunlara uyan uygulamaları zaten ele aldık, ama bazen belli bir hedefe ulaşabilmek için bir uygulama kombinasyonu kullanmanız gerekebilir.

Daha sonra kolayca yeniden ulaşabilmek için çoğunlukla statik olan büyük miktarda bilgi depolamanız mı gerekiyor? Bir kütüphaneci uygulaması bunun için uygun olabilir. Örnek vermek gerekirse, Nat Eliason 200’den fazla kitap notunu yıllar boyunca Evernote’da sakladı. İlhama ne zaman ihtiyacı olursa, bu kitap notları arasına kolayca dönüp, istediği bilgiyi arayabiliyor.

Yeni fikirler için beyin fırtınası yapmaya mı ihtiyacınız var? Bu durumda özgürce düşünmek ve yaratıcı çalışmalara daha uygun bahçıvanlar için olan uygulamaları kullanmalısınız. Bu not alma uygulamaları özellikle asıl amacı fikirlerine yeniden ulaşmak değil, yeni fikirler üretmek olan yazarlara ve araştırmacılara tavsiye ediliyor. Kişisel olarak Roam’u ana not alma uygulamam olarak kullanma sebebim bu.

Büyük bir proje planlamanız ve üretkenliğinizi yönetmeniz mi gerekiyor? Bazı yapılandırılmış sistemlere ve iş akışlarına ihtiyacınız olabilir, mimarlar için bir not alma uygulaması ile bunları kurmanız daha kolaydır. Benzer şekilde, yeniden kullanılabilir şablonlar, ortak çalışmayı gerektiren işlerde inanılmaz derecede yardımcı olabilir. Tiago Forte, Evernote’un büyük bir hayranı ama asistanı ile çalışırken önemli görevleri ve teslim edilecekleri takip etmek için Notion’ı kullanıyor.

Gördüğün gibi, herkese uyan tek bir not alma uygulaması yok ve büyük ihtimalle bu iyi bir şey. Bunun anlamı, spesifik hedefleriniz için en mantıklı olan uygulamayı aralarından ayırıp, seçmelisiniz.

Yeniden söylemek gerekirse, en fazla birkaç uygulama seçtiğinizden ve bunlara yeterince uzun süre bağlı kaldığınızdan emin olun, böylece başka uygulamalara her geçiş yaptığınızda iş akışınızı yeniden tasarlamak için çok fazla zaman harcamazsınız. Not almak, üretmek için güçlü bir alışkanlıktır; verimliliğinizi ve yaratıcılığınızı dramatik ölçüde artırabilecek bir alışkanlık. Silahınızı seçin ve başlamak için çok uzun süre beklemeyin.

Yazar: Anne-Laure Le Cunff

Çeviri: Alper İskender